Nhìn lại thảo luận về cúm mùa trên mạng xã hội: Khi lo ngại dịch bệnh tạo nên làn sóng thông tin

1. Diễn biến thảo luận về cúm mùa trên mạng xã hội

Dữ liệu từ 5 tháng gần nhất cho thấy hai đợt gia tăng đáng chú ý trong lượng thảo luận liên quan đến cúm mùa:

- Giai đoạn 1 ghi nhận sự tăng nhẹ trong thảo luận do lo ngại về một đợt bùng phát dịch bệnh tại Trung Quốc, gây ra bởi virus HMPV. Trước sự thiếu rõ ràng về mức độ nghiêm trọng và bản chất của dịch bệnh, người dùng đã bày tỏ sự hoang mang, lo lắng. Tuy nhiên, nhờ các thông tin xác thực từ cơ quan chức năng và giới chuyên môn, lượng thảo luận đã nhanh chóng giảm trở lại.
- Giai đoạn 2, bắt đầu từ đầu tháng 2, đánh dấu làn sóng thảo luận lớn hơn và kéo dài đến ít nhất ngày 19/02. Nhiều yếu tố cùng lúc đã kích hoạt sự chú ý của cộng đồng mạng:
+ Sự ra đi của diễn viên Từ Hy Viên với nguyên nhân liên quan đến cúm mùa.
+ Nhật Bản báo cáo 9.5 triệu ca mắc cúm mùa.
+ Hoa Kỳ ghi nhận 13.000 ca tử vong do cúm mùa, dẫn đến việc hàng loạt trường học tạm đóng cửa.
+ Một số ca bệnh nghiêm trọng được ghi nhận trong nước.

2. Sự dịch chuyển trong nền tảng thảo luận

Bên cạnh biến động về nội dung, các nền tảng mạng xã hội nơi diễn ra thảo luận cũng chứng kiến sự thay đổi rõ rệt. Trong thời kỳ "thấp điểm", Facebook vẫn duy trì vị trí là nền tảng có lượng thảo luận lớn nhất. Tuy nhiên, khi bước vào "cao điểm", TikTok đã nổi lên như một điểm nóng mới, với thị phần thảo luận tăng vọt từ 5.6% lên đến 59.8%.

Không chỉ thu hút người dùng, TikTok còn chứng minh khả năng tạo hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ: mỗi bài đăng về cúm mùa trên nền tảng này trung bình tạo ra 282 lượt thảo luận, vượt xa con số 5 lượt trên Facebook. Tổng lượt xem cho các video liên quan đến cúm mùa trên TikTok đạt ít nhất 26.4 triệu lượt chỉ trong vòng chưa đầy 3 tuần.

3. Xu hướng thảo luận của các chủ đề liên quan tới cúm mùa

Nếu như trong giai đoạn bình thường, các thảo luận về cúm mùa thường xoay quanh các câu hỏi liên quan đến vắc-xin, lịch tiêm và địa chỉ tiêm chủng, thì trong giai đoạn cao điểm, nội dung thảo luận đã mở rộng đáng kể.

Người dùng bắt đầu tập trung vào các triệu chứng, cách phòng ngừa và tính xác thực của thông tin được lan truyền. Đặc biệt, những tin tức như “13 nghìn người tử vong tại Mỹ” khiến không ít người hoang mang và nghi ngờ tính minh bạch của các trang tin, cho rằng có thể đang có sự cường điệu hóa nhằm mục đích thu hút sự chú ý. Đây là những dạng thảo luận hiếm khi xuất hiện trong giai đoạn thấp điểm, phản ánh tâm lý căng thẳng và nhạy cảm hơn của cộng đồng trước các nguy cơ y tế.

4. Các thương hiệu tiêm chủng nổi bật trong thảo luận

Dữ liệu cũng cho thấy các thương hiệu tiêm chủng có mức độ hiện diện khác nhau trong giai đoạn cao điểm. Tiêm Chủng Long Châu là đơn vị có mặt thường xuyên trong thảo luận nhờ chiến lược truyền thông liên tục về các gói dịch vụ cúm mùa. Tuy nhiên, đến cao điểm, VNVC đã vượt lên dẫn đầu về mức độ được nhắc đến, chủ yếu nhờ các bài chia sẻ kiến thức và cập nhật tình hình dịch bệnh có tính lan tỏa cao.

Ngoài hai trung tâm nói trên, những trung tâm tiêm chủng khác thu hút thảo luận chủ yếu đến từ khu vực miền Bắc, cho thấy sự phân hóa rõ rệt về mặt địa lý trong mối quan tâm của người dùng.